عاشقی در نوجوانی

فاطمه رشیدی:

امروزه یکی از مهمترین نگرانی‌هایی که بسیاری از والدین نسبت به فرزندان خود دارند مساله دلبستگی عاطفی در سن کم و ارتباطشان با جنس مقابل (جنس مخالف) است. می‌توان گفت که وابستگی‌های عاطفی و ارتباط با جنس مقابل دو موضوع جداست اما در ارتباط با یکدیگر هستند و از همدیگر تاثیر می‌پذیرند.

به نظر شما اسم این حالات نوجوانان را می‌توان گذاشت عشق؟ یا هیجانات زودگذر؟ و یا چیزی فراتر از آن؟ شما چه فکر میکنید؟

شما به عنوان پدر و مادر آیا به حال به این مساله فکر کرده‌اید که چرا فرزندان‌تان در سنین پایین وارد رابطه‌های عاطفی با جنس مقابل خود می‌شوند؟ آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چگونه می‌توان این رابطه‌ها را مدیریت کرد؟
و چگونه می‌توان از آسیب‌هایی که ممکن است فرزندتان را در معرض خطر قرار دهد محافظت کرد؟

یادداشت‌های رشیدی با دو موضوع زیر در چهار بخش در سایت پندری منتشر خواهد شد:
دلایل و انگیزه‌های نوجوانان (دختر و پسر) در برقراری ارتباط با جنس مقابل و رابطه احساسی چیست؟
چند راهکار برای مدیریت و پیشگیری از آسیب های رابطه با جنس مقابل و ارتباط عاطفی

یادداشت‌های رشیدی در چهار بخش در پندری منتشر خواهد شد.

دلایل و انگیزه های نوجوانان(دختر و پسر)در برقراری  ارتباط با جنس مقابل و رابطه احساسی چیست؟

۱. رابطه و نیاز جنسی: یکی از اتفاقات بسیار مهم برای نوجوانان در دوره نوجوانی؛ بلوغ است.

بلوغ در پسرها حدودا از سن ۱۰-۹ سالگی شروع میشود تا تقریبا ۱۶-۱۵ سالگی.

و در دخترها حدودا هم از همان سن ۱۰-۹ سالگی شروع می‌شود تا حدودا ۱۴-۱۳ سالگی.

در دوره بلوغ به خاطر تغییرات هورمونی که در بدن نوجوانان اتفاق می‌افتد هیجانات آنها هم بالا می‌رود و بطور غریزی نیاز آنها به جنس مقابل بیشتر می‌شود و این نیاز طبیعی و یک غریزه تکاملی است که این موضوع می‌تواند یکی از مهمترین اهداف و دلایل ورود به رابطه باشد.

۲. جذابیت جسمانی: در عصر حاضر معمولا بیشتر دخترها و حتی میتوان گفت تمامی دخترها از پسرانی خوششان می‌آید که ورزشکار و عضلانی باشند و پسرها بالعکس. که برخوردار بودن پسر و دختر از جذابیت جسمانی موجب گرایش آنها به سمت همدیگر می‌شود. (نوع پوشش مهم است.)

۳.زیبایی ظاهری و کلام عاطفی: هم پسرها و هم دخترها اما در پسرها بیشتر که از نظر ظاهری جذب جنس مخالف می‌شوند و دخترها هم بیشتر از نظر کلام احساسی جذب و تحریک می‌شوند.

۴.هیجانی بودن و عدم پختگی فکری: نوجوانان در سنین پایین به دلیل اینکه هنوز از نظر فکری به بلوغ نرسیدند و تعادل هیجانی ندارند نمی‌توانند مساله را  بصورت منطقی بررسی کنند؛ نمی‌توانند سود و زیان رابطه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند که این مساله باعث می‌شود نوجوانان خیلی سریع؛ عجولانه و احساسی دست به عمل بزنند و تصمیم‌گیری بکنند و همچنین تنها یک جنبه قضیه را می‌بینند.

۵.صحنه ها و فیلم های نامناسب: مشاهده‌ی عکس‌ها؛ صحنه‌ها؛ فیلم‌های مستهجن و احساسی (ماهواره؛ویدیو و نظایر اینها که در سنین پایین بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد) باعث عشق آتشین و تحریک در نوجوانان می‌شوند در این صورت به دنبال دختر و پسرهایی خواهند بود که با استانداردهای فیلم‌های تحریک کننده همخوانی داشته باشد و هچنین فیلم‌هایی که تنها  جنبه عاطفی را در رابطه بین زن و مرد به تصویر می‌کشند نه تمامی واقعیت های زندگی را  که این مساله به نوبه  خود؛ انحرافی و آسیب زننده است که نوجوانان فکر می‌کنند این گونه رابطه‌ها تماما خوشبختی و عشق و حال است  و با این اوصاف ورود نوجوان را به برقراری رابطه عاطفی با جنس مقابل را فرآهم می‌کند.

۶. صحبت درباره رابطه های خصوصی با همسر توسط همسالان: گاها بعضی از همسن و سالان درباره مسایل خصوصی همسران صحبت‌هایی به میان می‌آورند؛ اطلاعات غلط به دوستان خود می‌دهند و … که زمینه رابطه دوستی و میل به معاشقه با جنس مقابل را در فرزندان‌تان شعله‌ور میکنند(روی دوستی های فرزندتان نظارت داشته باشید.)

۷. تمایل به مستقل شدن: دختر خانم دوست دارد که بزرگ دیده شود؛ والدینی که به فرزندان خود مسیولیت نمی‌دهند و نسبت به آنها و توانایی‌هایشان بی اعتماد هستند؛ اجازه نمیدهند خودشان به تنهایی کاری را انجام دهند به آنها می‌گویند که تو نمی‌توانی این کار را انجام دهی؛تو هنوز خیلی بچه هستی؛ اجازه آزمون و خطا و تجربه کردن را به آنها نمی‌دهند؛ زمانیکه وارد رابطه می‌شوند احساس بزرگ شدن؛ مهم بودن و مسئولیت پذیر بودن به آنها دست میدهد.

۸.احساس قدرت: در بافت خانواده نمی‌توانند قدرت‌نمایی کنند یعنی اینکه بطور مداوم زیر سلطه پدر و مادر هستند؛ حرف حرف والدین است؛ والدین به آنها حق انتخاب و تصمیم گیری نمیدهند؛ هیچ اختیاری از خودشان ندارند؛ در بسیاری از مسایل از آنها نظرخواهی نمی‌شود؛ به آنها احساس ارزشمندی داده نمی‌شود  اما در رابطه احساس قدرت به آنها دست میدهد (مثال: پسر عاشق خانم ۴۰ ساله می‌شود چون این خانم به پسر احساس قدرت می‌دهد؛ از او حساب می‌برد اما مادر به پسرش بها نمی‌دهد.)

۹.فرار از  استرس ها؛ تنش ها ؛ احساس تنهایی ؛درگیری‌های فیزیکی و کلامی موجود در خانه و بافت خانواده: رابطه بد والدین باهمدیگر؛ رابطه بد والدین با فرزند؛ تعارضات و اختلافات خانوادگی؛ فشارهای روحی-روانی باعث گریز فرزندان از جو  خانواده می‌شود و آنها برای رسیدن به آرامش و کاهش این تنش‌ها تن به رابطه با جنس مقابل میدهند.

۱۰.عدم رابطه عاطفی بین اعضای خانواده به خصوص والد-فرزند: وقتیکه اعضای خانواده نسبت به همدیگر ابراز محبت نکنند و از همه مهمتر وقتیکه والدین نسبت به فرزندانشان مهربان نباشند و این نیاز عاطفی به شکل صحیح و به موقع برآورده نشود، فرزندانشان این محبت را به بیرون از محیط خانه جستجو می‌کنند؛ نکته‌ای که خیلی اهمیت دارد این است که همانطور پسر نیاز به محبت پدر دارد به همان مقدار هم نیاز به محبت مادر دارد و همچنین همانطور که دختر نیاز به محبت مادر دارد به همان میزان هم نیاز به محبت پدر دارد و بطور غریزی پسر و دختر نیاز به ابراز مهربانی و محبت از جانب والدین غیرهمجنس خودشان دارند( دختر-پدر  و  پسر – مادر) و(ابراز محبت بین برادر و خواهر).

عامیانه بگویم والدین گراشی تصور غلط نسبت به این مساله دارند که چه معنی دارد پدر دخترش را ببوسد یا نوازش کند و در آغوش بگیرد و بالعکس چه معنی دارد که مادر پسرش را ببوسد؛ او را در آغوش بگیرد و ابراز عشق کند؟ این کار زشت و قبیح است؛ و مسخره‌تر سبک‌بازی است و این کمبود عاطفی از جانب والد غیرهمجنس آنها را برای تامین و ارضای نیاز‌های عاطفی به سمت رابطه های عاشقانه در خارج از چارچوب خانواده می‌کشاند.

۱۱.دوستان:  که دیگر عوامل مهم در شکل گیری رابطه با جنس مقابل و رابطه احساسی دوستان هستند که تحت تاثیر حرف‌ها و فشارهای هم سن و سالانشان قرار میگیرند و  جرات نه گفتن را ندارند مثلا: بابا اینقدر عقب‌مونده نباش ؛یکم باکلاس و روشن فکر باش دیگه همه پسرها؛ دوست دختر  و همه دخترها؛ دوست پسر دارند.

در این سن برای اکثر نوجوان این نیاز به رابطه شکل می‌گیرد. اما شما به عنوان والدین می‌توانید آن را به تاخیر بیاندازید. می‌توانید که کمک کنید که یک پسر ۱۴-۱۳ ساله رابطه‌اش به تاخیر بیافتد تا ۱۸ سالگی صبر کند. اما نمی‌توانید جلو آن را بگیرید. چون رابطه امروزه بخشی از زندگی نوجوانان است و حتی در سنین پایین دوره نوجوانی امکان تمایل آنها به رابطه جنسی هست؛

حال به بررسی چند راهکار می پردازیم:

چند راهکار برای مدیریت و پیشگیری از آسیب های رابطه با جنس مقابل و ارتباط عاطفی:

۱.والدین آگاهی و دانش خود را بالا ببرند و آموزش ببینند: والدین بدانند که گرایش به سمت جنس مقابل طبیعی است و نسبت به مساله نگاه واقع‌بینانه داشته باشند چرا که این رابطه‌ها و تمایل به آن از خواص دوره نوجوانی است که در همه نوجوانان وجود دارد و این یک احساس طبیعی است اما شما به عنوان والدین باید بدانید که چگونه این رابطه‌ها را کنترل و پیشگیری کنید. به صحبت‌های نوجوانتان اهمیت بدهید، خودتان را به دنیای او نزدیک کنید، محیط عاطفی مناسبی را برای خود و فرزندتان فرآهم کنید؛ نه اینکه با او پرخاش کنید که این وضعیت را بدتر می‌کند بلکه با احترام؛ خونسردی و منطقی برخورد کنید؛ به آنها بفهمانید که این روابط تنها در چارچوب ازدواج صحیح است.

تلاش کنید که در این زمینه (رابطه با جنس مقابل و ارتباط عاطفی) مطالعه داشته باشید؛ دانش خود را به روز کنید و حتما با یک متخصص در ارتباط باشید. بدانید که تقریبا از سنین ۶-۵ تا ۱۲ سالگی کنجکاوی‌های جنسی کودک و نوجوانان به اوج خود می‌رسد و ممکن است دست به رفتارهای پرخطر بزنند.  شما باید در زمینه آموزش جنسی صحیح و سالم توسط متخصصین (روانشناس کودک و نوجوان) آموزش ببینید و آگاهی پیدا کنید. (در سن ۳سالگی ) این مسایل را به فرزندان خود بیاموزید تا از رابطه‌های ناسالم؛ انحرافات و رفتارهای پرخطر جلوگیری شود.

۲.تصایر، فیلم‌های حاوی همین محتوا (رابطه با جنس مقابل؛ رابطه عاشقانه ناسالم و مواردی از این قبیل):

از فضای آلوده؛ از دوستی با همسالانی که در رابطه‌های ناسالم هستند؛ عکس‌ها؛ ماهواره ؛ ویدیوهای تحریک کننده و دیگر عواملی که باعث می‌شود فرزندتان به سمت و سوی رابطه‌های نادرست کشیده شوند دور کنید و از دسترس آنها خارج کنید.؛ اگر فرزندتان بخواهد فیلمی را ببینید شما نیز با اشتیاق با او همراهی کنید تا بتوانید از این طریق بر روی کارهایش نظارت داشته باشید اما با احترام. و آن را ببینید که از چه محتوایی برخوردار است و بعد نیز درباره آن با فرزندتان به بررسی فیلم بپردازید که آیا این فیلم مناسب است یا نه؟ دلایلتان را واضح و شفاف برایش بگویید تا به خوبی متوجه حرف و خواسته شما بشود و همچنین زمان خواب منظمی را برایش در نظر بگیرید که نتواند در این فضاها پرسه بزند.

۳.حالات هیجانی شدید و عدم پختگی فکری(از ویژگی های دوره نوجوانی است): در این دوره نوجوانان تنها بخش هیجانی مغزشان فعال هست و به شدت خیال‌پردازی می‌کنند و نمی‌توانند از نظر منطقی مساله را مورد بررسی قرار دهند و سود و زیان آن را ارزیابی کنند. به شدت واکنشی هستند ؛ تمایل دارند بدون هیچ ترسی خطر کنند؛ دوست دارند تجربه‌های هیجانی شدیدی داشته باشند بی‌آنکه به عواقب آن فکر کنند و سریع دست به عمل می‌زنند؛  تصمیم گیری میکنند و در نهایت رفتارهای پرخطری را از خود نشان میدهند. در این مورد بایستی برای تعدیل و جهت‌دهی مناسب هیجانات و احساسات آنها مهارت کنترل هیجان و مدیریت احساسات را به آنها آموخت (این آموزش مهارت ها توسط روانشناس متخصص خواهد بود.)

۴.برآورده کردن صحیح و به موقع نیازهای عاطفی(فیزیکی و هم کلامی): با فرزندانتان ارتباط کلامی عاطفی برقرار کنید مانند( دختر گلم؛ پسر عزیزم  صبحتون بخیر بیایید صبحانه عالی براتون آماده کردم ؛خیلی دوستتون دارم؛ ناهار چی براتون درست کنم بچه های گلم؟شما برای من خیلی با ارزش هستید) با آنها ارتباط فیزیکی برقرار کنید مثلا ( اورا در آغوش بگیرید؛ ببوسید؛ نوازشش کنید؛ همانطور که دختر با محبت مادر نیاز دارد به همان اندازه هم به محبت پدر نیاز دارد و همچنین همانگونه که پسر نیاز به محبت پدر دارد به همان اندازه هم نیاز به محبت مادر دارد؛ دختر و پسر بطور غریزی نیاز به احترام؛ محبت و مهربانی از جانب والدین غیرهمجنس خود دارند و نباید از آن چشم پوشی کرد. وقتیکه دختر از نظر کلام احساسی و ارتباط فیزیکی احساسی از جانب پدر تامین شود با یک کلمه من عاشقت هستم از طرف هر پسری خوشحال و جذب نمی‌شود که تن به رابطه ناسالم بدهد و عشق و محبت را در محیطی خارج از خانه به دنبالش بگردد و پسر هم از جانب مادر به همین  صورت است.

۵.ایجاد فضای امن و آرام در محیط خانه و خانواده: اگر با همسرتان اختلاف و مشکلی دارید در حضور فرزندانتان به جر و بحث با همدیگر نپردازید بلکه سعی کنید در زمان مناسب دیگری که آرام هستید و در محیط بهتری درباره مشکلاتتان صحبت کنید و آن را حل کنید و در صورت شدید بودن اختلاف تان حتما به زوج درمانگر مراجعه کنید از طرفی اگر شما با فرزندتان در زمینه ای مشکل دارید با او نجنگید و پرخاش نکنید سعی کنید آرامش خودتان را حفظ کنید؛ در کمال احترام باهمدیگر صحبت کنید. اگر محیط را برای نوجوانان پر از تنش، اضطراب و نگرانی کنید آنها برای فرار از فشارهای روحی و روانی و احساس تنهایی به بیرون از خانه پناه می‌برند و برای رسیدن به آرامش به رابطه با جنس مقابل و ارتباط عاطفی تن میدهند (اگر شما بتوانید اصول صحیح برقراری ارتباط با نوجوان‌تان را بیاموزید و بدانید که چگونه با آنها صحبت کنید درصد بیشتر مشکلات‌تان با آنها حل خواهد شد)

۶. به صحبت‌های نوجوانتان گوش دهید: وقتیکه نوجوانتان درباره‌ی آشنایی‌اش با جنس مقابل با شما صحبت میکند واکنش منفی (پرخاشگری، کتک زدن، عصبانیت و…) را از خود نشان ندهید؛ به او مهارت‌های ارتباطی آموزش دهید تا بتواند بدون ترس از شما به راحتی با شما ارتباط برقرار کند در مورد مسایل خصوصی؛ از عواطف و احساسات؛ خواسته‌ها؛ و نیازهایش با شما صحبت کند. خوب به حرف‌هایش گوش کنید؛ احساساتش را درک کنید. تشویق نکنید اما در کمال آرامش؛ خونسردی و منطقی صحبت‌ها و نظرتان را به آنها بگویید که عزیزم این نیاز و کشش تو  و احساسی که تو داری طبیعی است من متوجه هستم اما این مسایل برای شما زود است و من موافق این رابطه‌ها نیستم با صحبتتان از رابطه‌ای که تصمیم دارد با جنس مقابل برقرار کند محدودش کنید؛ فرزندتان را از عواقب این رابطه‌ها آگاه کنید و متقاعدش کنید که این رابطه ها تنها در چارچوب ازدواج درست است. و در این راستا خیلی مهم است که با روانشناس کودک و نوجوان در تماس باشید.

۷. واضح و مستقیم صحبت کنید
پسرم؛ دخترم؛ من نگران رابطه‌های نادرست هستم. نگرانم که اتفاقات جسمی و روحی بدی برای شما بیفتد. بدون خجالت جزییات را به او بگویید که اگر پسری یا دختری همچین درخواستی از شما داشت چیکار می‌کنی؟ عزیزم دخترها و پسرها هر کدام با دید متفاوتی وارد رابطه می‌شوند. من نگرانتم؛ تو برای مهم هستی دوست ندارم اتفاقی برای تو بیفتد.

۸. از تجربیات خودتان بگویید
می‌توانید از اتفاقاتی که در چند سال اخیر رخ داده و شما شاهد آن بودید را برای او تعریف کنید. بدون اینکه آنها را از رابطه بترسانید بیشتر آنها را متوجه عواقب بکنید تا هوشیار شوند.

۹. زمان ویژه برای فرزندانتان بگذارید
روزانه حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای فرزندتان وقت کیفی بگذارید (در این مدت در اختیارشان باشید). وقت کیفی یا زمان ویژه یعنی اینکه شما با دختر و پسرتان فعالیت‌هایی را انجام دهید که مورد علاقه اوست و برایش لذت‌بخش است نه اینکه فعالیتی که شما دوست دارید. خیر کاری را با او انجام دهید که برایش خوشایند است. مثلا: پسر دوست دارد پدرش با او فوتبال بازی کند پدر با او همکاری کند. مثلا دختر دوست دارد با مادرش کیک بپزد. مادر او را همراهی کند ببینید فرزندتان حالش با چه چیزی خوب است با او همان فعالیت را انجام دهید. نه اینکه تمام وقت‌تان صرف کارهای خانه و کارهای اداره بکنید (باعث می‌شود که فرزند از داشتن رابطه با جنس مخالف و همچنین از دوستان ناباب دور باشد. شما خودتان در کنار اینکه پدر و مادر هستید نقش دوست خوب برای فرزندان‌تان نیز بازی کنید.)

۱۰. مشخص کردن فرصت مناسب برای آموزش
زمانیکه شما با فرزندتان هستید بر فرض مثال در حال رانندگی هستید. با همدیگر فیلم می‌بینید و به هر بهانه دیگر با نوجوان‌تان صحبت کنید که دو روز پیش اتفاقی که بین دختر و پسر افتاد نظرت چی بود؟ به نظرت بهتر بود چطور با همدیگر رفتار می‌کردند؟ فکر آن‌ها را به چالش بکشید تا بتوانند زمانیکه این اتفاق برایشان می‌افتد بهتر تصمیم‌گیری بکنند. حل مساله کنند و به عواقب آن پی ببرند.

۱۱. ارتباط فرزندانتان را با جنس مخالف کمتر کنید
مثلا اگر نوجوان شما دختر است اجازه ندهید بیش از حد معمول با پسر خاله، پسرعمو و… ارتباط کلامی داشته باشد و بالعکس اگر نوجوان شما پسر است اجازه ندهید که بیش از حد معمول با دختر خاله، دختر عمه و.. ارتباط کلامی برقرار کنند. ( این ارتباط‌ها را مدیریت کنید. نظارت کنید و محدودهای سالم بگذارید.) و مورد دیگری که بیانش خالی از لطف نیست «ناف این دو رو برای هم بریدن» لطفا این تصورات غلط را بریزید دور. با کمال احترام خدمتتان عرض کنم که خود شما با همین موضوعات به ظاهر کوچک که نتیجه بدی را به همراه دارد باعث می‌شوید که علاقه و عشق پوچی را در دل دو فردی بیاندازید که هنوز نه چیزی از رابطه می‌دانند و نه چیزی از ازدواج و مسئولیت‌هایش و ناخواسته به سمت هم گرایش پیدا می‌کنند.

۱۲. پوشش مناسب والدین در حضور فرزندان نابالغ
در حضور فرزندانتان که هنوز به بلوغ نرسیدند پوشش مناسب داشته باشید چرا شما بطور ناخواسته و عدم آگاهی فرزندتان را به سمت و سوی ارتباط ناسالم سوق می‌دهید.

۱۳. در جمع شخصی خودتان درباره ارتباط خصوصی خود با همسرتان در حضور فرزندان صحبت نکنید. شاید بگویید بچه است این‌ها را نمیفهمد.  اما بدانید که تبعات خود را دارد که این صحبت‌ها در ذهن کودکان نابالغ، در نوجوانان کم سن که هنوز به سن بلوغ نرسیده ضبط می‌شود و باعث بلوغ زودرس در آنها شده و تبعات آن خودارضایی در کودکی است و همچنین زمانیکه فرزندانتان نزدیک به سن بلوغ میشوند (در نوجوانی ) این عواقب بد بیشتر می‌شود.

سن بلوغ زمانیست که فرزند شما با تغییرات هورمونی که در بدنشان اتفاق میفتد بطور غریزی کشش و تمایل آنها را به سمت  ارتباط ناسالم عاطفی با جنس مقابل در فرزندتان هم بیشتر می‌شود که متاسفانه در کنار خود ارضایی این نیز وضعیت را بدتر میکند. «پس دو مشکل اساسی وجود دارد ۱.بلوغ زودرس در کودکی باعث خودارضایی میشود و ۲. در نوجوانی علاوه بر تداوم این عادت بد کودکی منجر به ارتباط عاطفی-جسمی با جنس مقابل هم میشود». پس لطفا قبل از هر حرفی در حضور فرزندانتان بسنجید که چه میخواهید بگویید. مسایل را بی اهمیت تلقی نکنید.

۱۴. اوقات فراغتشان را با کمک خودشان برنامه ریزی کنید: مثلا علاقمند به کلاس زبان هست او را ثبت کنید؛ کلاس نقاشی؛ شنا و هر علاقمندی های دیگری که دارد او را سرگرم کنید؛ وقتی‌که برنامه داشته باشد کمتر به سمت این رابطه‌ها می‌رود.

۱۵.قانون بگذارید: در مورد پوشش قانون بگذارید که فرزندتان با چه پوشش مناسبی از منزل خارج شود؛ اینکه این نوع پوشش مناسب این مکان نیست؛ به آنها گوشزد بکنید که برای ورود به هر محیطی باید از لباس مناسبی استفاده کند تا تمام بدنش را به خوبی بپوشاند. در مورد رسیدگی به زیبایی ظاهرشان نظارت داشته باشید. برای بیرون رفتنش قانون بگذارید که قبل از ساعت ۱۰ خانه باشد. برای مدت زمان استفاده از موبایل برایشان قانون بگذارید که ابتدا درس بعد موبایل مثلا از ساعت ۸ شب تا ۱۲ شب. برای فرزندتان محدودیت های سالم بگذارید (با توجه به موارد که در متن بالا گفته شد)؛ بر روی کارشان نظارت داشته باشید نه کنترل.

۱۶.به فرزندانتان مسیولیت بدهید. اجازه بدهید کارهایی را به تنهایی خودشان انجام دهند نگویید که تو نمی‌توانی و هنوز بچه‌ای به آنها و توانایی هایشان اعتماد کنید؛ موقعیت تجربه کردن چیزهایی که خطرناک نیستند بلکه باعث یادگیری و افزایش دانششان می‌شود را به آنها بدهید؛ اجازه آزمون و خطا بدهید تا استقلال بدست بیاورند و زمانیکه وارد رابطه می‌شوند احساس بزرگ شدن و استقلال می‌کنند.

۱۷. پسر و دختر وقتیکه در خانه بطور مداوم زیر سلطه والدین باشند؛ همیشه حرف حرف آنها باشد؛ به فرزندانشان حق انتخاب و تصمیم گیری ندهند احساس ناتوانی و ضعیف بودن می‌کنند اما هنگامیکه وارد رابطه می‌شوند به آنها احساس قدرت دست میدهد؛ پس چون فرزندان‌تان در خانه محیط قدرت‌نمایی ندارند (حال به هر دلیلی) وارد رابطه که می‌شوند تا از این طریق این نیاز خودشان را برآورده کنند؛ برای نوجوانانتان ارزش قایل بشوید و گاها اجازه بدید که احساس توانمندی و قدرت بکند اما به شکل سالم و اصولی.