پندری: در نشستی که هیئت رئیسه‌ی دانشکده علوم پزشکی با رسانه‌ها داشتند، دکتر محقق، معاونت درمانی دانشکده، در پاسخ به سؤالی پیرامون طب سنتی گفت: « بعضی از شهرهای اطراف یا از شهر خودمان، از طب سنتی، با اسم طب اسلامی سوء استفاده می‌کنند.» و تأکید داشت که مردم گول تبلیغات را نخورند. اما این بار قضیه کمی جدی‌تر است. امیرحسین محسن‌زاده که در رشته‌ی پزشکی مشغول به تحصیل است، یادداشتی را در اختیار پندری قرار داده است. او در این یادداشت از اخبار و کلیپ‌هایی مبنی بر «نه به واکسن» یاد می‌کند که در گروه‌های طب سنتی گراش دست به دست می‌شوند. محسن‌زاده ضمن بررسی علمی واکسن، علت انتشار این اخبارها را نیز واکاوی کرده است:
چند روز قبل، اخبار و کلیپ‌هایی از برخی گروه‌های با عنوان طب سنتی گراش به دستم رسید با محتوای مخالفت با واکسن زدن به کودکان؛ تصمیم گرفتم در یادداشتی کوتاه این ادعاها را با هم بررسی کنیم. واکسیناسیون دوران کودکی در واقع یک سرمایه گذاری جهانی است که هر ساله جان شش میلیون و دویست هزار کودک را نجات می‌دهد. اما برخلاف پیشرفت‌های بسیار خوب جهانی، متاسفانه براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۷ میلادی (۱۳۹۶ شمسی)، همچنان سالیانه ۱۹ میلیون کودک در دنیا از دریافت واکسن محروم بوده که اکثر آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند. یک چهارم کودکان زیر ۵ سال که در دنیا جان‌شان را از دست می‌دهند، اگر واکسن زده بودند، به زندگی ادامه می‌دادند! واکسیناسیون موثرترین اقدام بهداشتی شناخته شده برای افزایش سلامتی کودکان است به طوری که طی سالهای ۲۰۰۰ الی ۲۰۱۶ میلادی واکسیناسیون سرخک توانسته از مرگ ۲۰ میلیون کودک در جهان جلوگیری نماید.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و همزمان با شکل‌گیری شبکه بهداشتی-درمانی در کشور و ایجاد ساختارهای لازم، برنامه گسترش ایمن‌سازی در کشور یا همان برنامه واکسیناسیون به اجرا درآمد. براساس برآورد وزارت بهداشت، درحالی که میزان مرگ کودکان زیر ۵ سال کشور در سال ۱۳۵۷، برابر با ۱۵۴ مورد مرگ در هزار تولد زنده بوده، در سال ۱۳۹۵، به حدود ۱۶ در هزار تولد زنده کاهش یافته است. این یعنی با شروع واکسیناسیون مرگ کودکان زیر پنج سال در ایران تقریبا یک دهم شده است.
متاسفانه در چندسال اخیر، جنبش‌های ضد واکسن، در برخی از کشورهای غربی به راه افتاده که حرکاتی سیاسی و اقتصادی اند نه جنبش‌هایی با مبنای سلامتی. این جنبش‌ها غالبا با سوء‌استفاده برخی شخصیت‌های سیاسی و رسانه‌های جهان نیز همراه شده‌اند که متاسفانه باعث شده آن شعارها و تفکرات ضدسلامتی در کشورها و شهرهای بزرگ و کوچک انتشار پیدا کنند. به طوری که در گراش هم زمزمه‌های واکسن نزدن به گوش می‌رسد و متاسفانه گروه‌هایی که مدعی طبابت‌اند، بدون تخصص لازم و کافی فعالیت نموده و جان مردم را به بازی می‌گیرند.
علتی که برای عدم واکسیانسیون کودکان تبلیغ می‌شود، استفاده از ماده نگهدارنده تیمروسال (Thimerosal) در واکسن‌هاست. ماده‌ای که ادعا می‌شود چون از ترکیبات جیوه است، اثرات سمی و مشکلات مغزی و عصبی در کودکان ایجاد نموده و نهایتا منجر به بیماری اوتیسم در آنان می‌شود. اما در واقع چقدر این ادعاها صحیح است؟ به زبان ساده چند واقعیت را در این زمینه مرور خواهیم کرد.
تیمروسال اتیل‌جیوه است. یعنی پیوند ارگانیک یا طبیعی جیوه است. در صورتی که این متیل‌جیوه است که برای بدن بسیار سمی بوده و در ماهی یا غذای آلوده یافت می‌شود که باید مراقب آن بود. اما اتیل‌جیوه به راحتی از بدن دفع می‌شود و با مقداری که در داروها استفاده می‌شود، برای بدن اثر سمی و خطرناک ندارد. از تیمروسال برای نگهداری شیشه‌های واکسنی استفاده می‌شود که مقدار بیشتری واکسن داشته و برای چندبار تزریق استفاده می‌شوند(مولتی دوز). درحالی که اکثر واکسن‌های امروزی یکبار مصرف بوده و اندازه حجم یک تزریق، واکسن دارند. مهمتر اینکه، تحقیقات علمی معتبر، اثر تیمروسال بر ایجاد بیماری اوتیسم در کودکان را تایید نمی‌کنند. اگر همه این اوصاف را هم در نظر نگیریم، نکته جالب این است که سال‌هاست دیگر ترکیبات تیمروسال تقریبا در عمده واکسن‌های کودکان استفاده نمی‌شود. به عنوان مثال در ایالات متحده امریکا که مبدا جنبش “نه به واکسن” بوده، در سال ۲۰۰۱ میلادی، تیمروسال از واکسن‌های کودکان حذف شده است. بعد از حذف این ماده از واکسن‌های کودکان نیز همچنان آمار جهانی بیماری اوتیسم رو به افزایش است، که تایید دیگری است بر اینکه تیمروسال ارتباطی با این بیماری که یک مشکل تکامل عصبی است، ندارد. این‌ها واقعیات ساده و واضحی است که متاسفانه، بعضی رسانه‌ها و افراد مغرض یا بی‌سواد، خلاف این‌ها را تبلیغ کرده و با شایعات و ادعاهای خطرناک و ضد سلامتی، با جان انسان‌ها، خصوصا کودکان عزیز و بیگناهمان بازی می‌کنند.
باید توجه کنیم که حفاظت کودکان به حفاظت همگان کمک می‌نماید. با واکسیناسیون کامل کودکان، علاوه بر اینکه خود کودک، در برابر بیماری مقاوم شده و سالم می‌ماند، بقیه افراد جامعه هم در برابر آن بیماری محافظت می‌شوند. به عبارت دیگر واکسیناسیون علاوه بر فواید فردی، فواید اجتماعی هم دارد و سلامت همه افراد جامعه را تضمین می‌کند. اگر بخواهیم یک بیماری عفونی برای همیشه ریشه‌کن شود، باید همه افراد با واکسن، در مقابل آن بیماری مقاوم شوند. اگر تعدادی کودک را واکسینه نکنیم علاوه بر آسیب‌پذیر بودن او، مقاومت جامعه شکسته شده و به وسیله همان یک یا چند کودک غیرواکسینه، بیماری عفونی اگر کم شده بوده یا کاملا ریشه کن شده باشد هم، مجددا پدیدار گشته و همه‌گیر (اپیدمی) می‌گردد. به عنوان مثال در ایران، آبله کاملا ریشه کن شده است و در نیم قرن اخیر یک مورد ابتلا هم مشاهده نشده است، که این امر نتیجه آبله‌کوبی و مصون‌سازی متوالی و کامل آن است. فلج اطفال هم در شرف ریشه‌کنی کامل قرار دارد. مهم این است که با واکسیناسیون نوزادان تازه متولد شده، بیماری‌ها را ریشه کن نموده و مانع از برگشت آنها شویم.
توجه، اعتماد و رجوع به اشخاص، جنبش‌ها، رسانه‌ها، کانال‌ها و گروه‌هایی که صلاحیت علمی لازم را ندارند، یکی از خطرناک‌ترین عواملی است که سلامت شخصی و اجتماعی‌مان را تهدید می‌کند. متاسفانه در مناطق و شهرهای مذهبی، بدلیل اعتقادات دینی و سنتی، رجوع به افراد و مراکز مدعی طبابت‌های سنتی بیشتر بوده، این درحالی است که اکثر این مراکز فاقد تحصیلات و مدارک مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند. خواهش اینجانب این است که به گروه‌ها و مراکز مدعی طب سنتی که مدرک تحصیلی و مجوز از وزارت بهداشت ندارند، اعتماد نکرده و سلامتی خود را به خطر نیندازید. طب اسلامی هم، ادعایی است که نه مورد تایید مراجع و علمای بزرگوار اسلام است، نه مورد تایید متخصصان علمی و وزارت بهداشت.
سوالات و مشکلات سلامتی خود را تنها از مراکز مورد تایید وزارت بهداشت و خصوصا پزشک خانواده خود، پیگیری نمایید. هیچ درمان توصیه شده در فضای مجازی یا دوستان و آشنایان را بی‌مورد به‌کار نگیرید و از مصرف خودسرانه دارو، حتی داروها و ترکیبات گیاهی و سنتی اجتناب نمایید. واکسیناسیون منظم کودکان‌تان را دنبال نموده، حتی در شرایط همه‌گیری کرونا هم آنها را به تاخیر نینداخته تا فرصت زندگی سالم و طولانی را به عزیزان‌تان هدیه دهید.
