به گزارش پندری، مرمت ۱.۵ میلیارد تومانی مسجد قدیمی آخوند، به همت حاج‌علی علیپور انجام شد. مسئولیت این مرمت برعهده‌ی غلامرضا آرمان‌مهر بوده است. این مسجد تاریخی متعلق به دوران صفویه می‌باشد.
مسجد آخوند یکی از قدیمی‌ترین بناهای موجود در بافت تاریخی گراش و متعلق به دوره‌ی صفویه است. طبق دو سنگ‌نوشته‌ی موجود این اثر در سال ۱۰۴۵ ه‌ق بنا شده و یک‌بار نیز در سال ۱۳۱۲ ه‌ق مورد مرمت قرار گرفته است. همچنین این بنا در سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
مسجد آخوند بواسطه‌ی قدمت زیاد از یک غنای تاریخی-فرهنگی برخوردار است. بنابراین می‌توان مطالعات در خصوص شکل‌گیری هسته‌ی اولیه‌ی بافت تاریخی گراش را نیز با تحقیق و پژوهش روی این بنا آغاز کرد.
غلامرضا آرمان‌مهر در خصوص این مسجد تاریخی به پندری می‌گوید: «این اثر تاریخی ارزشمند می‌تواند کلید گمشده‌ی بخش عمده‌ای از سوالات و مطالعات در خصوص نحوه‌ی شکل‌گیری ساختار شهری گراش است که گردتاگرد کلات شکل گرفته و گسترش یافته باشد. بنای مسجد آخوند، کالبدی منسجم‌شده از اوضاع و احوال مردم گراش در عصر صفویه است که تا کنون کمتر مورد توجه قرار گرفته و برای ما بازگو کننده‌ی شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی گراش در آن روزگار است.»
مرمت مسجد آخوند
مهندس آرمان‌مهر که مسئول مرمت این بنا می‌باشد می‌گوید: «حدود ۱۵ سال از آخرین دوره‌ی مرمت مسجد آخوند می‌گذرد. البته بین مرمت فعلی و قبلی تفاوت‌هایی وجود دارد و ما سعی کردیم مسجد پس از مرمت فضایی تاریخی و معنوی داشته باشد.»
او به مهم‌ترین بخش‌های مرمت اشاره می‌کند:
– برداشتن سقف اصیل چوب و مئر و اضافه کردن سقف تیرچه و بتن به بنای خشتی ۴۰۰ ساله
– برداشتن درب‌های چوبی اصیل و تعویض آن‌ها با درب‌های بزرگتر فلزی
– پوشاندن و از بین بردن تزئینات و دیتیل‌های با اصالت مربوط به دوره‌ی صفویه در بنا
– سنگین کردن سقف بازسازی شده و وارد کردن بار مرده بسیار زیاد به سازه‌ی تاریخی
– برداشتن لایه‌ی اندود گچ در نما و اندود غیر اصولی با سیمان
– نصب نورها و لوسترهایی مدرن و مغایر با ارزش‌های اثر تاریخی
– دستکاری در پلان و دور شدن از اصابت بنا
– بی‌توجهی به روح اثر تاریخی و تبدیل یک مسجد تاریخی ۴۰۰ ساله به یک مسجد مدرن و امروزی
عملیات اجرایی مرمت
آرمان‌مهر که از دغدغه‌مندان بناهای تاریخی گراش می‌باشد پیرامون چگونگی هزینه‌ها می‌گوید: «خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده و جلب نظر نیک‌اندیش گرانقدر آقای حاج‌علی علیپور، از کاسبان گراشی ساکن قطر عملیات حفاظت و مرمت مسجد آخوند از مهرماه ۹۸ شروع شد و در اسفندماه ۹۹ با مبلغی افزون بر ۱/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان به اتمام رسید.»
رویکرد اصلی در مرمت
او رویکرد اصلی را اصالت بنا عنوان می‌کند و می‌گوید: «ما در این دوره توجه به اصالت بنا، حذف الحاقات غیرواجد ارزش، استحکام‌بخشی به سازه و برگرداندن پلان، تزئینات و دیتیل‌های با اصالت و دمیدن روح عصر صفویه به کالبد این بنای ارزشمند بود.»
پس از مرمت مسجد، مهندس حسین‌زاده،نماینده، حسین مهروری، شهردار، رئیس نظام مهندسی و رئیس کارگروه عمران شهرستان از مسجد بازدید کردند. مهندس اکبری‌زاده نیز در این مرمت نقش اساسی داشته است.
پس از مدت‌ها مراسم احیای شب‌های قدر در مسجد تاریخی آخوند برگزار شد. غلامرضا آرمان‌مهر هم‌اکنون مرمت خانه‌ی تاریخی سعادت را برعهده دارد.
