مسعود محسن‌زاده در گفت‌وگو با پندری به چگونگی پرداختن به این موضوع می‌گوید: «دهه هفتاد که من معاون آموزش و پرورش بودم، گراش بخشداری داشت. من هم به عنوان نماینده‌ی آ.پ در شورای بهداشت عمومی بخش گراش حضور داشتم. در آن جلسه مسئولین شهر حضور داشتند. یکی از موضوعاتی که همیشه در آن جلسات مطرح می‌شد و همه به طرف همدیگر پاس می‌دادند و همیشه هم بی‌نتیجه بود و فقط صورت‌جلسه می‌شد، همین موضوع فاضلاب کوچه‌ها بود.»
اما سال ۸۲، محسن‌زاده به فکر می‌افتد که در کوچه خودشان حداقل این موضوع را پیگیری کند. او می‌گوید: «سال ۸۲ که کوچه به دلیل گازکشی یا لوله‌کش تخریب شده بود، مجبور بودیم که کوچه را آسفالت کنیم. به فکر من رسید که حداقل کاری انجام بدهم که حداقل در کوچه خودمان کسی آبِ فاضلاب را به درونِ کوچه نریزد. کوچه‌ی ما هم پشت استادیوم است؛ کوچه شماره ۲.»
مسعود محسن‌زاده اهالی کوچه را برای یک گفت‌وگو دورِ هم جمع می‌کند. محسن‌زاده می‌گوید: «همه‌ی اهالی کوچه را جمع کردیم منزل مرحوم محمودی. تویِ پرانتز بگویم که الآن چند نفر از اهالی کوچه ما که در جلسه بودند از دنیا رفته‌اند. در آن جلسه من این موضوع را مطرح کردم و گفتم: ما در یک کوچه زندگی می‌کنیم. فرض کنیم نه دادگاهی است و نه پلیس و نه مسئولی. اصلا شهرِ ما فقط همین کوچه ما را دارد.»
او با این مقدمه در جلسه ادامه می‌دهد: «ما در منطقه‌ی گرم و خشکی هستیم. نکته‌ی بعد ما مسلمانیم و شیعه. در دینِ ما رعایتِ حقِ همسایه خیلی مهم است. اگر آبِ فاضلابِ خانه را در کوچه رها کنیم، باعثِ ناراحتیِ همسایه می‌شود. مثلا خانمِ بنده حیاط خانه را آب تمیز کرده. بعد همسایه‌ی من فاضلاب خانه‌اش را ریخته تویِ کوچه. بعد من بخواهم ماشینم را بیاورم داخل خانه. قطعا از تویِ آبِ فاضلابِ همسایه رد می‌شوم و می‌روم داخلِ حیاطِ خودمان و خانه‌ای که تازه تمیز شده، کثیف می‌شود. این یک مثال کوچک است. این حق‌الناس نیست؟ ما با همدیگر رفت‌وآمد داریم. در عروس و عزا به خانه‌ی همدیگر نیاز داریم. درست نیست سرِ این مسائل پشتِ سر همدیگر حرف بزنیم.»
محسن‌زاده می‌گوید: «این مقدمه‌ها را مطرح کردم که اهالی برای طرحی که مدنظر داشتم آماده کنم. تا اینجا همه موافق صحبت‌های من بودم. بعد گفتم: قبول دارید که ما مسلمانیم و شیعه و باید ایمان داشته باشیم؟ همه تصدیق کردند. قبول دارید نظافت از ایمان است؟ همه تصدیق کردند. قبول دارید رعایت کردنِ نظافت باعث سلامتی می‌شود؟ همه تصدیق کردند. طرح «اُنس» که باعث الفت و دوستی اهالی کوچه می‌شود، مخفف سه کلمه‌ی ایمان، نظافت و سلامتی است.»
نتیجه‌ی این جلسه را محسن‌زاده اینگونه توضیح می‌دهد: «در همان جلسه توافق‌نامه‌ای با حضور همه‌ی اهالی امضا شد و همه تعهد دادیم که آبِ فاضلابِ خانه را به درونِ کوچه رها نکنیم. البته به جز آبِ باران. ۱۹ نفر این توفق‌نامه امضا کرده‌اند.»
فواید طرح اُنس را که توسط اهالی آماده شده است را ببینید:
توافق‌نامه‌ی اهالی کوچه‌ی شماره‌ی ۲ پشت استادیوم را ببینید:
محسن‌زاده بعد از گرفتنِ تاییدیه از همه‌ی اهالی، تعهدنامه‌های امضا شده را قاب می‌گیرد و به اهالیِ کوچه اهدا می‌کند. او چرایی این کار را توضیح می‌دهد: «اهالی آن خانه توجیه هستند که نباید آب خانه را به درونِ کوچه رها کنند. ولی اگر مهمانی به آن خانه آمد هم توجیه هست؟ این قاب هم باعث افتخار است که یک کوچه با هم توافق کرده‌اند که نظافت کوچه را رعایت کنند و هم باعث تشویق مهمانان آن خانه می‌شود. سر ِکوچه‌مان هم یک تابلو با نام «طرح اُنس» نصب کرده‌ایم.»
البته مشکلاتی هم سرِ راهِ طرح اُنس بوده است. محسن‌زاده می‌گوید: «برای این طرح یک نفر از کوچه باید پیگیر این طرح باشد. مثلا اوایل کار هر خانه‌ای که از دستش در می‌رفت و آبی به کوچه رها می‌کرد من تذکر می‌دادم. یا ایرادی وارد شد که اگر آبِ خانه به کوچه رها نشود، چاه خانه پر می‌شود. در حالیکه این تصورِ اشتباهی است که من در آن جلسه توضیح دادم. و برای اینکه خیال‌شان راحت شود گفتم اگر چاهِ حیاط پر شد، من با هزینه شخصی چاه را تخلیه می‌کنم.»
محسن‌زاده با راهنمایی‌های اسماعیل‌نژاد، حتی در کوچه‌شان کانیوا هم نگذاشته‌اند. او می‌گوید: «علاوه بر اینکه کانیوا(جوبِ کوچک وسطِ کوچه) مشکلاتِ خاصی خودش را دارد، ما با نصب کانیوا، در واقع به مردمِ کوچه می‌گوییم: این محل عبورِ آبِ کوچه است. لطفا آب بریزید!»
مجریِ طرح ابتکاریِ اُنس بعد از گذشت نزدیک به ۲۰ سال می‌گوید: «الآن در کوچه‌ی ما وقتی بچه‌ها گل کوچک بازی می‌کنند ما لذت می‌بریم. نه فاضلابی وجود دارد نه کانیوایی که باعث کثیفی کوچه شود. رفتگرها هم خیلی سریع کارشان را انجام می‌دهند و زحمت‌شان کم شده است. حتی تلاش کردیم که کنار هر خانه دو تا گلدان هم بگذاریم که نمایِ کوچه زیباتر هم بشود.»
محسن‌زاده این طرحِ موفق را به شهرداران مختلف ارائه کرده است. او می‌گوید: «بین شهرداران مختلف آقای خداشناس خیلی از این طرح استقبال کردند. البته یک تفاهم‌نامه بین شهرداری و یک نفر مسئولِ کوچه امضا شد و از طرفِ شهرداری برای پیگیری این طرح در کوچه به من ابلاغیه دادند که کسی یک‌وقت نگوید تو چکاره هستی.»
این معلم بازنشسته از رسانه‌ای شدن این طرح استقبال کرد و گفت: «این طرح باید رسانه‌ای شود. باید همه بدانند که ما اجرا کرده‌ایم و موفق هم شده‌ایم. الآن این طرح در یکی از کوچه‌های خیابان آبیاری نیز در حال اجرا هست و تعهدنامه را امضا کرده‌اند.»
محسن‌زاده درخواست یک جلسه با حضور مسئولین شهرستان دارد: «یک جلسه باید ترتیب داده شود با حضور شورا، شهرداری، نماینده‌ی فرمانداری، دادگاه، نماینده‌ی شبکه‌ی بهداشت و نماینده‌ی آبفا و این طرح مطرح بشود. این طرح قابل تعمیم است. من این طرح را به صورت ۳ ساله آماده کرده‌ام به صورت محله به محله. از بند و شیخ و خیابان بسیج به سمت خیابان آبیاری و درمانگاه و بیدله و بلوار شهدا. می‌شود در طیِ ۳ سال این طرح را پیاده کرد. ولی همان‌طور که گفتم همراهیِ مسئولین را می‌طلبد و همیاریِ اهالی محله‌ها.»
او می‌گوید: «در وهله‌ی اول و دوم و سوم باید به صورت مسالمت‌آمیز این طرح در کوچه‌ها مطرح و تعهدنامه امضا شود. اگر عملی نشد طبق قانون باید برخورد شود. ما در شبکه‌ی بهداشت یک بخشنامه‌ای داریم که اگر کسی آبِ فاضلاب را در کوچه بریزد، حبس و جریمه نیز دارد. اما باید پیگیری صورت بگیرد. با حرف درست نمی‌شود.»
قانون برخورد با متخلف در زمینه بهداشتی:
محسن‌زاده برای جزئیات این طرح و اجرایِ آن نیز برنامه‌ریزی کرده و پیشنهاد دارد. حال باید دید مسئولین شهرستان به این طرح محسن‌زاده بها می‌دهند یا طرح اُنس فقط در کوچه شماره ۲ پشتِ استادیوم می‌ماند.
